Egyptische wetgevers zullen een wetsvoorstel overwegen dat het niet geloven in God strafbaar stelt.
Het wetsvoorstel werd in december besproken door het hoofd van de godsdienstcommissie van het parlement, Amr Hamroush, en zou van atheïsme een vorm van 'minachting van religie' maken. Amr Hamroush betoogt dat gebrek aan geloof in God een vorm van minachting van religie is, wat volgens de Egyptische wet al een misdaad is, waarop maximaal vijf jaar gevangenisstraf staat.
Amr Hamroush vindt atheïsme “een gevaarlijke trend die moet worden ingeperkt”.
Hij vertelde de krant Youm7 dat er een grote rol zou zijn weggelegd voor Al-Azhar en de Kerk, als religieuze instellingen, bij het voorkomen dat het atheïsme zich verder verspreidt, en hij zegt: “Het aantal atheïsme neemt toe in Egypte. Het is een gevaarlijke trend die moet worden ingeperkt, omdat deze de structuur van onze samenleving bedreigt.”
In nog een interviewHamroush suggereert dat er ook wetgeving nodig is om atheïstische websites te sluiten, omdat atheïstische ideeën “de waarden van de samenleving vernietigen”.
Uw partner voor Global Terrorism Index plaatst Egypte op de 11e plaats van de 163 geregistreerde staten, met 261 terreurincidenten in het hele land in 2017. Het hoge niveau van geweld wordt echter veroorzaakt door gewelddadige jihadistische terreurgroepen, waaronder ISIS-filialen (en helemaal niet door atheïsten!).
Op 4 januari 2018 maakte Amr Hamroush bekend dat de Commissie voor Religie zou een toelichting publiceren over het wetsontwerp, als slechts een van de vele stappen die Egypte zou nemen om “het atheïsme te bestrijden”. De wet bestaat naar verluidt uit vier artikelen. Artikel 1 zal het atheïsme definiëren. Artikel 2 zal atheïsme criminaliseren en de straffen specificeren die aan atheïsten moeten worden opgelegd. Artikel 3 zal bepalen dat straffen worden ingehouden als iemand afstand doet van zijn atheïsme, een bepaling die waarschijnlijk ontleent aan de gangbare islamitische praktijk met betrekking tot de toepassing van 'afvalligheidswetten'. Artikel 4 schrijft voor dat de in de wet vastgelegde straffen streng zijn.
Al-Azhar, de hoogste islamitische religieuze instelling van Egypte, steunt niet verrassend het voorstel om atheïsme tot een misdaad te maken, en beloofde degenen te straffen die door het atheïsme waren “verleid”. Hamroush heeft gezegd dat hij met Al-Azhar overlegt over welke straffen passend zullen zijn.
De Egyptische oorlog tegen het atheïsme
Er zijn geweest golven van paniek over atheïsme in het overwegend conservatieve islamitische land, grotendeels van bovenaf aangestuurd door overheidsfunctionarissen, religieuze leiders en sommige media. Het 'hardhandige optreden' tegen het atheïsme omvatte onder meer een campagne om jonge mensen te 'inenten' of 'op te voeden' weg van het atheïsme. Enkele zeer twijfelachtige regionale peilingsgegevens uit 2014 wezen uit dat dit het geval was precies 866 atheïsten in het land. Dit cijfer werd gebruikt als rechtvaardiging voor de 'oorlog tegen atheïsten', hoewel ironisch genoeg het cijfer (dat slechts 0.001% van de bevolking zou vertegenwoordigen) ongetwijfeld een enorme onderschatting is en door atheïsten lokaal werd afgedaan als 'zeer onrealistisch'.
De voormalige grootmoefti Ali Gomaa schatte in september 2014 het atheïsme op 12.5 procent van de jongeren (wat realistischer is, maar de oorsprong van dit cijfer is onduidelijk). Uit cijfers van de Familierechtbank blijkt dat in 6,500 2015 vrouwen een echtscheiding hebben aangevraagd vanwege het atheïsme van hun echtgenoten. (Volgens de wet op de persoonlijke status kunnen moslimvrouwen een echtscheiding aanvragen als hun echtgenoten de religie aan de kaak stellen.)
De regering van Sisi heeft een lijn doorgetrokken die wordt omschreven als “militant mainstream“, gericht tegen enkele conservatieve en extremistische interpretaties van de islam, maar ook tegen atheïsten en liberalen.
De politie heeft invallen gedaan in internetcafés die ontmoetingsplaatsen voor atheïsten zouden zijn, en hoewel atheïsme een hot topic is geworden in de media van het land, worden degenen die zijn uitgenodigd om het atheïsme te bepleiten in televisiedebatten geconfronteerd met doodsbedreigingen en intimidatie.
Vorige maand studeerde een 29-jarige informatica af Ibrahim Khalil werd gearresteerd op beschuldiging van ‘minachting van religie’. Hij werd beschuldigd van het runnen van een Facebook-pagina met de naam 'Atheïsme', waarop hij naar verluidt 'verdraaiingen van de Koran' publiceerde en atheïsme bepleitte.
Een andere student, de 21-jarige Karim Ashraf Mohamed al-Banna, werd in november 2014 veroordeeld tot drie jaar omdat hij op Facebook had aangekondigd dat hij atheïst was.
De media, religieuze leiders en politici soms atheïsme koppelen aan homoseksualiteit, dat op dezelfde manier wordt verguisd, en bevordert het idee dat atheïsme en homoseksualiteit elkaar wederzijds versterken “psychologische onevenwichtigheden”.
Humanisten protesteren
IHEU-voorzitter Andrew Copson merkt op: “Het aannemen van deze wet zou een groteske schending zijn van de rechten van niet-religieuze mensen. Het gelijkstellen van het niet geloven in God met extremisme, en het bang maken van het einde van de samenleving, is niet alleen feitelijk verkeerd, het is een belediging voor niet-religieuze mensen overal ter wereld, het riskeert de discriminatie van niet-religieuzen te vergroten, en het leidt af van en maakt een aanfluiting van de echte uitdagingen van terrorisme en intercommunaal geweld waarmee Egypte wordt geconfronteerd. Het in de wet vastleggen van een duidelijk vooroordeel tegen humanisten en niet-religieuzen in het algemeen zou een duidelijke schending zijn van de mensenrechten op vrijheid van denken en vrijheid van meningsuiting.”
Rond de wereld
Overige vreemde en vaak ongrondwettelijke wetten voorgesteld in Egypte onder meer het verbieden van gescheurde spijkerbroeken, het verbieden van westerse namen, het aanzetten van mensen om zich op Facebook te registreren, het aanmoedigen van vrouwelijke genitale verminking, het verplicht stellen van maagdelijkheidstests voor universiteitsstudenten en het beboeten van mensen die hun verloving verbreken om te trouwen.
Ten minste 73 landen wereldwijd hebben wetten tegen godslastering en afvalligheid (of beide), meestal met een gevangenisstraf en in sommige gevallen voorzien in de doodstraf. gedocumenteerd in het IHEU-rapport over de vrijheid van denken.