Hiermee heeft Noorwegen asielzoekers die atheïst/ongelovig zijn eindelijk gelijkgesteld met degenen die asiel aanvragen op basis van bekering.
In december heeft het ministerie van Justitie nieuwe richtlijnen uitgevaardigd voor de behandeling van asielzaken, waarin de vrees voor vervolging op basis van religie wordt geuit. De richtlijnen benadrukken dat atheïsten of niet-gelovigen, mensen die een religie hebben verlaten, op dezelfde manier moeten worden behandeld als degenen die zich tot een ander geloof hebben bekeerd.
Tot voor kort was het de praktijk dat christelijke bekeerlingen uit Afghanistan, die als ‘echte’ bekeerlingen werden beschouwd, altijd asiel kregen. Hetzelfde kon niet gezegd worden voor atheïsten of niet-gelovigen, aangezien de staat vaak bepaalde dat het veilig was om als een ‘verborgen’, ‘niet-missionaire atheïst’ in Kaboel te leven, en dat ze dus veilig konden terugkeren. . De nieuwe richtlijnen stellen dat geen enkele asielzoeker kan worden gedwongen de beoefening van zijn religie of levensvisie te verbergen om vervolging bij terugkeer te voorkomen. Deze stap brengt de richtlijnen van het Ministerie van Justitie in lijn met internationale mensenrechtenmechanismen, die vaststellen dat:
“Religieuze overtuiging, identiteit of manier van leven wordt beschouwd als zo fundamenteel voor de menselijke identiteit dat men niet gedwongen mag worden deze te verbergen, te veranderen of ervan af te zien om vervolging te voorkomen.”
Een gevaarlijk land voor niet-gelovigen
Een paar maanden geleden bracht Landinfo – een onafhankelijk orgaan binnen het Noorse ministerie van Justitie en Openbare Veiligheid dat verantwoordelijk is voor het verzamelen, analyseren en presenteren van informatie over het land van herkomst aan de immigratieautoriteiten voor gebruik bij de beoordeling van asielaanvragen – een nieuw rapport uit (hier beschikbaar in het Noors) onderzoekt de situatie van atheïsten, niet-gelovigen en mensen die beschuldigd worden van godslasterlijke acties in Afghanistan. In het rapport wordt onder meer verwezen naar de Rapport over vrijheid van denken, dat de mensenrechtensituatie van atheïsten, humanisten en niet-gelovigen wereldwijd documenteert.
Het rapport van Landinfo benadrukt dat afvalligheid van de islam en godslastering in Afghanistan uiteindelijk met de dood kunnen worden bestraft, hoewel dit sinds de val van de Taliban niet meer is gebeurd. Niettemin stelt het rapport dat schendingen van de islam een sterke mobiliserende kracht hebben in de samenleving, en verwijst het naar verschillende voorbeelden waarin bendes mensen hebben vermoord die beschuldigd werden van 'godslasterlijke' daden of houdingen. Het rapport laat er daarom weinig twijfel over bestaan dat het openlijk verklaren van zichzelf als atheïst in Afghanistan met groot gevaar gepaard gaat.
Rapporten van Landinfo worden gebruikt door het Directoraat voor Immigratie en de Immigration Appeals Board bij de beoordeling of een asielzoeker recht heeft om in Noorwegen te verblijven of niet.
Een overwinning voor gelijke behandeling
Human-Etisk Forbund – een organisatie die lid is van Humanists International – heeft onvermoeibaar gewerkt aan de ondersteuning van leden van de humanistische gemeenschap die asiel zoeken in Noorwegen, en in het bijzonder de zaak van Moradi.
Trond Enger, secretaris-generaal van de Human-Etisk Forbund
Als reactie op de laatste ontwikkelingen, Secretaris-generaal van het Human-Etisk Forbund, Trond Enger, Zei:
“We zijn erg blij dat de Noorse immigratieautoriteiten niet-gelovige asielzoekers nu op dezelfde manier behandelen als degenen die zich hebben bekeerd. Dit is duidelijk een overwinning voor humanistische principes, zowel binnen de Noorse immigratiedienst als voor vervolgde humanisten over de hele wereld.”
Josef Moradi ontving de Humanistische Prijs 2019, voor het geven van een stem en gezicht aan de moeilijke situatie van niet-gelovigen in een wereld waar religie voortdurend wordt gebruikt om fundamentele rechten te beperken.
De Human-Ethical Association heeft de Noorse immigratieautoriteiten bijgestaan bij de ontwikkeling van nieuwe interviewgidsen voor asielzoekers die een aanvraag indienen op basis van atheïsme.
In november 2020 heeft de Human-Ethical Association een consultatiereactie ingediend met betrekking tot de behandeling van zaken met betrekking tot conversie bij de Immigration Appeals Board bij het Ministerie van Justitie en Voorbereiding op noodsituaties.
Emma Wadsworth-Jones, casework- en campagnemanager
Humanisten Internationale Coördinator Humanisten at Risk, Emma Wadsworth-Jones, Zei:
“We hebben keer op keer gezien dat de vervolging van humanisten – en van niet-religieuzen in het algemeen – door immigratieambtenaren over de hele wereld zelden wordt behandeld met dezelfde gevolgen als aanvragen van religieuze individuen. Veel mensen die contact opnemen met Humanists International melden dat ze hun niet-religieuze overtuigingen zelfs voor hun naaste familieleden moeten verbergen, en dat ze last hebben van de zware psychologische last die het niet leven volgens de diepgewortelde overtuigingen op hen legt. We hopen dat andere staten het Noorse voorbeeld zullen volgen.”