fbpx

Wat is humanisme?

Wat is humanisme? Bent u een humanist?

Lees meer over het rationele, ethische wereldbeeld dat het humanisme is.

Wat is humanisme?Over de hele wereld groeit het aantal niet-religieuze mensen voortdurend. Er wordt geschat dat er 1.1 miljard mensen in de wereld zijn die geen religieuze banden hebben, wat betekent dat zij zich identificeren als atheïsten of agnostici, of hun religie omschrijven als ‘niets bijzonders’.

  • Humanisten baseren hun begrip van de wereld op rede en wetenschap en verwerpen bovennatuurlijke of goddelijke overtuigingen.
  • Humanisten verwerpen alle vormen van racisme en vooroordelen en geloven in het respecteren en beschermen van ieders mensenrechten, inclusief het recht op vrijheid van godsdienst en levensovertuiging.
  • Humanisten geloven dat we de verantwoordelijkheid hebben om elkaar en de natuurlijke wereld te respecteren en voor elkaar te zorgen.

Als u soortgelijke waarden koestert, raden wij u aan dat ook te doen Schrijf u in voor de nieuwsbrief van Humanisten Internationaal om meer te weten te komen. Hieronder kunt u ook uw lokale humanistische groepering of organisatie vinden. Vaak realiseren mensen die nieuw zijn in het humanisme zich niet dat er een mondiale gemeenschap van gelijkgestemde mensen bestaat waarmee ze verbinding kunnen maken. 

Humanisme over de hele wereld

Humanisten Internationaal bestaat uit meer dan 120 lidorganisaties en geassocieerde groepen over de wereld. U kunt uw dichtstbijzijnde groep vinden hierHoewel de definitie van humanisme per organisatie en groep enigszins kan variëren, Amsterdamse verklaring fungeert als de definitieve leidende beginselen van het moderne humanisme voor iedereen in onze mondiale gemeenschap.

Wat betekent het om humanist te zijn?

Kennis, ethiek, waarde en betekenis

Een humanist is iemand die inziet dat wij mensen de meest nieuwsgierige en capabele curatoren zijn kennis in het bekende universum.

  • Om kennis te verwerven, moeten we onze rede en ervaring gebruiken om de wereld te begrijpen. En we kunnen de grote artistieke vruchten van de mensheid creëren of ervan genieten om ons emotionele palet te versterken, onze empathie te verdiepen en ons begrip te verrijken. Maar we verwerpen elk vertrouwen op blindelings aanvaarde autoriteit, of op dogma's, of op wat anderen beweren dat het goddelijke openbaring is (omdat we niet geloven dat we tips over de waarheid krijgen van een opperwezen voorbij tijd en ruimte. Dat zou bedrog zijn! )

Een humanist is iemand die erkent dat wij, mensen, veruit de meest geavanceerde morele actoren op aarde zijn. Wij kunnen het begrijpen ethiek.

  • Dit betekent niet dat wij de enige morele objecten zijn. Andere dieren verdienen bijvoorbeeld ook morele aandacht, en misschien ook het milieu als geheel.
  • Het is ook vermeldenswaard dat sommige andere (niet-menselijke) dieren gedragspatronen vertonen die veel lijken op zorgzaamheid en empathie, en in een paar gevallen zelfs schijnbaar reageren op wat lijkt op ‘oneerlijk’ gedrag door te proberen het recht te zetten! Deze verschillende soorten en stadia waarin dieren aan anderen denken, kunnen worden opgevat als bewijs van de manier waarop ethisch gedrag bij mensen is geëvolueerd. Mensen lijken echter een uniek vermogen tot morele keuze te hebben. Het zou bijvoorbeeld ongebruikelijk zijn om te zeggen dat een hond of een dolfijn zich ‘immoreel’ had gedragen! Maar als het om mensen gaat, kunnen we ervoor kiezen om te handelen in het belang van het welzijn van levende wezens, de vooruitgang van de samenleving en de verwezenlijking van onze eigen en andere persoonlijke doelen... of ertegen! Deze keuze en onze kennis van die keuze maken ons tot ‘morele actoren’.
  • Om goed te kunnen handelen, moeten we verantwoordelijkheid nemen voor onszelf en anderen. We doen dit niet omwille van een voorkeursbehandeling in welk leven dan ook (zelfs als we erin geloofden, zou die motivatie onze daden niet goed maken!). We doen het omdat het beste wat we kunnen doen is dit leven zo briljant mogelijk te leven. Dat betekent dat we anderen in de gemeenschap helpen, de samenleving vooruit helpen en floreren in datgene waar we binnen die grenzen het beste in zijn.

En humanisten zijn mensen die vinden waarde in zichzelf en elkaar, met respect voor de persoonlijkheid en waardigheid van de medemens.

  • We respecteren andere mensen niet omdat we ‘naar het beeld’ van iets anders zijn gemaakt (we zijn een product van de evolutie, niet het product van een goddelijk plan), maar vanwege wat we zijn. Wij zijn een bewuste, voelende soort, met waarde en waardigheid in elk individu, en dat verdient respect.

Er is geen reden om aan te nemen dat ‘betekenis’ van een opperwezen moet komen. Als je een zin op papier kunt schrijven die geen onzin is, dan kun je ook creëren betekenis!

  • Voor een humanist bestaat er geen goddelijk plan of doel. De humanist erkent dat we onze eigen doelen stellen, onze eigen verhalen vertellen, onze eigen doelen stellen. Dit geeft het leven betekenis.

Wie telt als humanist?

Iedereen die het in grote lijnen met het bovenstaande eens is, kan worden omschreven als een humanist, of zichzelf identificeren als een humanist (zelfs als hij of zij een of twee opmerkingen heeft).

Humanist zijn er is geen toegangsprocedure, geen noodzakelijk overgangsritueel en geen hiërarchie waartoe je moet behoren.

Humanisten zijn humanisten, ze hoeven niet lid te zijn van een organisatie, of ergens op een lijst te staan! Bent u echter een humanist, of bent u het idee nog maar net aan het ontdekken en onderzoeken, dan bent u van harte welkom om zich bij Humanists International aan te sluiten als Individuele ondersteuner om meer te weten te komen over ons werk, of als eerste stap om meer informatie over het humanisme te krijgen.

Humanistische organisaties

Sommige humanisten kiezen ervoor om zich aan te sluiten bij – of hun eigen – organisaties op te richten, zoals lokale groepen of een nationale organisatie. Er zijn verschillende redenen om dit te doen. Ze kunnen bijvoorbeeld een verlangen hebben naar discussie of sociale contacten met gelijkgestemde mensen, om te leren van sprekers of andere groepsleden, of om bij te dragen aan campagnes of humanitaire inspanningen die hen nauw aan het hart liggen.

Humanists International is het overkoepelende orgaan voor humanistische en andere niet-religieuze organisaties. Onze leden kunnen alle elementen van het humanisme omvatten (bijvoorbeeld een “Humanistische Vereniging”) of zich concentreren op een specifiek gebied (“Atheïstische Vereniging”, “Seculaire Vereniging”, “Vrijdenkersgroep”, enz.).

Sommige humanistische groeperingen begonnen als liberale religieuze groeperingen, die op een gegeven moment besloten het concept van ‘goden’ achter zich te laten. Ze vonden een nieuwe manier om sommige van de waarden en ethiek die ze met zich meebrachten te begrijpen, maar in sommige gevallen behielden ze enkele gemeenschappelijke elementen van religie. Voorbeelden hiervan zijn onder meer ‘ethische cultuur’-maatschappijen en enkele unitaire universalisten.

De meeste humanistische groepen van vandaag zijn echter vanaf het begin gebaseerd op een seculiere, humanistische filosofie. Sommige van deze groepen zijn opgericht als reactie op het bevoorrechten van een meerderheidsreligie door de regering en de strijd van niet-religieuze burgers voor gelijke behandeling. Andere soortgelijke groepen werden opgericht om sociaal ontwikkelingswerk te doen en om te zorgen voor personen die door hun familie of de samenleving werden misbruikt (vaak vanwege hun niet-religieuze opvattingen).

Als u een humanistische of niet-religieuze organisatie vertegenwoordigt, kan dat sluit u aan bij Humanists International als lidorganisatie.

Interesse om mee te doen?

Lees meer over hoe u de internationale humanistische beweging kunt steunen

Betrokken raken

Aspecten van het humanisme

Er zijn verschillende aspecten of componenten van het humanisme. De meeste van deze elementen kunnen ook op zichzelf staan ​​(je kunt bijvoorbeeld atheïst zijn maar niet in goed en kwaad geloven, dan zou je geen humanist zijn). Humanisten zijn het waarschijnlijk eens met de meeste van de volgende beweringen, althans wat betreft hun brede bedoeling.


We leven in een natuurlijke wereld

Er zijn geen goden of geesten, onstoffelijke geesten of onsterfelijke zielen. Er is geen goddelijk rijk. Natuurlijk zijn er vreemde of nog onbeantwoorde vragen over de wereld, maar naarmate we kennis en begrip verwerven, worden voorheen onverklaarde verschijnselen altijd in de “natuurlijke wereld” gebracht, of kunnen ze begrepen worden “volgens de natuurwetten” (of hoe je ze ook denk er graag over na). Deze visie wordt ook wel filosofisch genoemd naturalisme.

Naturalisme houdt meestal in atheïsme (afwijking van het bestaan ​​van een God of goden) of op zijn minst een of andere vorm daarvan agnosticisme (het idee dat het bestaan ​​van goden onbekend of onkenbaar is, of zelfs een zinloze vraag).

‘Is het niet arrogant om al deze dingen uit te sluiten?’

Het naturalisme accepteert grif dat we op bepaalde vragen zeer vreemde antwoorden kunnen ontdekken. Het is bijvoorbeeld mogelijk dat we op een dag een groter kader voor onze huidige realiteit zullen ontdekken: de beste wetenschap kan ons vertellen dat het universum een ​​holografische simulatie is of deel uitmaakt van een groter multiversum! Maar een dergelijke ontdekking zou dan deel uitmaken van ‘onze realiteit’ of de totale ‘aard’ van het universum; de ontdekking zou niet worden beschermd door een goddelijk mysterie, of afgesloten door een bovennatuurlijke barrière. De afwijkende mening van het naturalisme ten opzichte van ‘het bovennatuurlijke’ is dus geen arrogant vooroordeel over wat bestaat, maar een soort logische, conceptuele of methodologische beperking. (Voor een natuuronderzoeker lijkt het veel arroganter om het bestaan ​​van zaken als geesten, goden of buitenaardse rijken te beweren.)

“Maar leren we soms niet verbazingwekkende nieuwe dingen?”

Ja, het universum is vaak verrassend! Maar als de mensheid vreemde nieuwe dingen ontdekt over het universum waarin we leven, zijn ze meestal behoorlijk onverwacht (zoals evolutie! andere sterrenstelsels! kwantummechanica!). Dergelijke ontdekkingen sluiten zelden goed aan bij bovennatuurlijke elementen uit de oude mythologie.


We leren over de wereld door middel van vermoedens, rede en ervaring

Humanisten zijn het erover eens dat we over de wereld kunnen leren door het gebruik van de rede en wetenschappelijke methoden, of door vermoedens die worden getoetst aan logica en empirisch bewijsmateriaal. Met andere woorden: de wereld is vatbaar voor rationeel onderzoek. Deze positie wordt soms genoemd rationalisme.

Als rationalisten waarderen humanisten gratis onderzoek, in die zin dat zij kunstmatige grenzen aan het onderzoek verwerpen. Rationalisme belichaamt ook vrije Gedachte: het richt zich op kennis die mensen als één gemeenschap kunnen delen en testen, in plaats van op de aanvaarding van autoriteit, traditie of dogma.

“Dus jij denkt dat je het allemaal weet!”

Rationalisme impliceert niet dat humanisten denken dat ze alles weten. Integendeel, het rationalisme verhoogt de normen voor waarheidsclaims: het maakt het moeilijker om te beweren alles te weten. Het rationalisme accepteert grif dat nog niet alle wetenschappelijke vragen bevredigende, verklarende antwoorden hebben. Maar het verzet zich op zijn minst tegen antwoorden die logisch ondeugdelijk zijn of in strijd zijn met wetenschappelijk bewijs.

‘Dus u denkt altijd dat u puur rationeel bent, meneer Spock!’

Rationalisme impliceert niet dat iemand in staat is om altijd rationeel te zijn in alles wat hij of zij doet. Het impliceert ook niet dat elke stelling die het vermelden waard is een logische basis moet hebben, of dat logica en bewijsmateriaal de enige manieren zijn waarop we met de wereld omgaan. Als we ons bijvoorbeeld afvragen: “Van wie houd ik?” of wat we waarderen in het leven of hoe anderen zich waarschijnlijk zullen voelen in een bepaalde situatie, dan wenden we ons misschien niet tot logica, maar tot emotionele introspectie, empathie, herinnering, kunst… Al deze dingen kunnen op hun beurt onderworpen zijn aan een of andere logische analyse, maar zijn niet te herleiden tot rationaliteit. Rationalisme betekent wel dat humanisten de neiging hebben wantrouwig te staan ​​tegenover elke aanspraak op grote waarheden die meer op mythen dan op bewijsmateriaal is gebaseerd. Rationalisme betekent wel dat humanisten waarschijnlijk elke poging zullen verwerpen om het vrije onderzoek te beperken door een beroep te doen op onuitsprekelijke mysteries.


We moeten het beste halen uit het enige leven dat we hebben

Wij geven ons leven betekenis en doel. Omdat ze niet geloven in een leven na de dood, of enig ‘goddelijk doel’ voor het universum, concentreren humanisten zich op het maken betekenis en doel voor zichzelf, over het leven van een goede leven in de hier en nu.

“Betekent dat niet dat je kunt doen wat je wilt?”

Een goed leven leiden is niet hetzelfde als ongebreideld hedonisme, of een leven leiden van onvervalst plezier of eigenbelang. Het kan eerder betekenen dat we in gemeenschap leven, anderen helpen, floreren in datgene waar we goed in zijn, bijdragen aan onze mondiale samenleving, en de wereld waarin we ons bevinden verkennen en verwonderen.

“Als het universum geen absolute of goddelijke betekenis of doel heeft, hoe kunnen individuele levens dan een betekenis of doel hebben?”

Waarom niet? Betekenissen en doeleinden hoeven niet altijd te worden geërfd van een hogere betekenis of doel. Soms komen ze voort uit het feit dat mensen zichzelf doelen stellen, nieuwe handelwijzen bedenken of samenwerken voor een gemeenschappelijk doel.

Moraliteit komt voort uit de menselijke natuur en cultuur

Mensen zijn op een bepaald moment in het verleden niet plotseling gezegend met liefde en rede door een externe macht! Liever, onze aard als beraadslagende, sociale wezens is in de loop van de tijd geëvolueerd. We zijn in staat om inleven met anderen, en redeneer erover eerlijkheid en gerechtigheid en hoe samenlevingen werken (of wanneer ze niet werken!).

‘Betekent dat niet dat jullie moreel relativisten zijn?’

Nee, dit is helemaal niet hetzelfde als het moreel relativistische standpunt dat alle menselijke gedragingen even moreel (of even amoreel) zijn.

Vergelijk het met de situatie met taal. Net als moraliteit is menselijke taal – een combinatie van schriftelijke, verbale, gebarentaal en gebarencommunicatie – een complex fenomeen dat zich in de loop van de tijd heeft ontwikkeld. Het brengt onze behoeften en mogelijkheden in kaart, maar is niet fundamenteel van buitenaf ontworpen of opgelegd. Het varieert aanzienlijk van plaats tot plaats, maar is vrijwel universeel in enkele van de breedste kenmerken. Niettemin zijn er nog steeds betere of slechtere taaluitingen: uitdrukkingen die goed gevormd of slecht gevormd zijn, uitdrukkingen die communiceren zoals bedoeld of die miscommuniceren, die duidelijk of dubbelzinnig zijn, sommige die waar zijn, andere die onwaar zijn. Moraliteit is eveneens een complex, ontwikkeld geheel van gedachten en gedragingen, maar bepaalde handelingen kunnen rechtvaardig of onrechtvaardig, eerlijk of oneerlijk, nuttig of schadelijk, ethisch of onethisch, moreel of immoreel zijn.


Wat moreel juist is, bevordert het welzijn en de vervulling

Wat is de morele sfeer (of ‘goed en fout’, ‘goed en slecht’, moraliteit of ethiek)?

Voor humanisten zijn er morele ‘goeden en fouten’ vanwege wie we zijn als menselijke wezens, inclusief de behoeften en verlangens die we delen, en de behoeften en verlangens van individuen; omdat we met elkaar omgaan en kunnen overleggen over wat we doen; en omdat onze acties zowel onszelf als anderen beïnvloeden normatief. Met andere woorden: we kunnen anderen hinderen of helpen, mensen verdrietig of gelukkig maken, we kunnen de levens van anderen verarmen of verrijken, een leven leiden met somber fatalisme of met menselijke bloei. De antwoorden op morele vragen liggen hier in de wereld, in onszelf, in anderen en in onze relaties, en niet in een mystiek daarbuiten.

‘Maar ik heb gehoord dat zonder God niets enige morele waarde zou hebben?’

We hoeven niet te verwijzen naar een absolute wetgever of een ontwerper buiten ruimte en tijd om de basis van moraliteit te begrijpen: dat sommige van onze acties afbreuk doen aan het welzijn van levende wezens, of de vooruitgang van de samenleving, en andere bevorderen. de vervulling van onszelf en anderen.

“Is dit een soort menselijk supremacisme?”

Nee. Het humanisme stelt de menselijke morele actor centraal, omdat wij de enige (of in ieder geval verreweg de meest geavanceerde) morele besluitvormers zijn die we kennen. Het humanisme ontkent niet dat er andere objecten van morele overweging zijn, zoals niet-menselijke dieren. Voor humanisten kunnen morele overwegingen betrekking hebben op mensen, andere dieren, ons milieu, maar ook op ethische principes, de gezondheid van de samenleving en de toekomst die we door ons handelen creëren.

Delen
WordPress-thema-ontwikkelaar - whois: Andy White London